‘Eigenlijk moet ik verstandiger eten.’ ‘Morgen ga ik minder snoepen.’ Voordat ik afviel nam ik me bijna dagelijks voor om minder te snoepen. Meestal vlak voordat ik ging slapen. De volgende dag was ik het meestal weer vergeten en vervolgde ik m’n oude ongezonde eetpatroon.
Ik ben niet de enige bij wie dit zo gaat. Dat komt omdat ik meestal besloot om minder te snoepen op een moment dat er geen verleiding was. Dus op een moment dat ik geen honger had, niet gewend was om te eten, en er ook geen eten aanwezig was. Bij mij was dat in bed, vlak voordat ik ging slapen.
Op zo’n moment dacht ik er niet over na hoe lastig het kon zijn. Ik wilde afvallen, en dan moet je gewoon minder eten. Logisch toch?
De praktijk was anders
De momenten waarop ik snoepte zagen er heel anders uit dan het moment waarop ik besloot beter te eten:
- Honger. Ik had gewoon honger!
- Gewoonte. Op deze tijd en plaats was ik gewend om te snoepen.
- Verleiding. Er zijn volop lekkernijen aanwezig.
Voordat ik het wist volgde ik mijn impulsen: ‘Lekker, ook een kroketje erbij’. Ergens ver weg was er een stemmetje dat zei dat dit niet zo verstandig was. Maar m’n lekkere trek was veel sterker dan die zachte stem.
Honger, gewoonte en de aanwezigheid van verleidingen zijn drie factoren die het moeilijker maken om minder te snoepen.
Honger is een krachtige impuls om te eten. Je maag gaat knorren of pijn doen. Je voelt je duizelig of trillerig. Er worden hormonen afgegeven die je hongergevoel stimuleren. Je denkt alleen nog maar aan eten. Het enige dat je wilt is eten! Nu!
Gewoontevorming is een reuze handige manier om zaken efficiënt te doen. Ik moet er niet aan denken om elke dag opnieuw uit te puzzelen hoe je je tanden poetst.
Met eten doen we hetzelfde. Veel eetbeslissingen nemen we automatisch, omdat we het altijd zo doen. Dit is heel handig als je al gezonde gewoontes hebt. Maar veel lastiger als je ongezonde gewoontes hebt. Want dan moeten we het automatisme veranderen, en dat kost moeite. Dat vinden we helemaal niet leuk!
En vaak hebben we ons gewone pad al gevolgd voordat we erover hebben nagedacht. Het is niet voor niets een gewoonte!
Verleidingen gaat over de aanwezigheid en zichtbaarheid van lekkernijen. Het zien of ruiken van lekkernijen, of simpelweg weten dat het in de kast ligt, vormt soms een bijna onbedwingbare verleiding. We verzetten ons, maar als de verleiding aanwezig blijft, verliezen we de strijd vaak.
En ben jij gevoelig voor eetbuien of emotie-eten? Vandaag gaat de blog niet over dit thema. Maar dan komt er een emotionele factor bij, die het ook niet makkelijker maakt om minder te snoepen.
Wat kun je nu doen om je goede voornemen wel in de praktijk te brengen?
Vaak besluit je om gezonder of minder te eten op een moment dat je geen honger hebt. Je houdt dan geen rekening met moeilijkheden of lastige momenten zoals honger, gewoonten of verleidingen. En in de praktijk zijn die er wel.
Je kunt jezelf helpen door je voor te bereiden op die lastige momenten en alternatieven te verzinnen.
Honger voorkomen
Bijvoorbeeld door een klein tussendoortje te plannen voordat je honger krijgt. Dit voorkomt dat je onverstandige keuzes maakt omdat je gewoon razende honger hebt. En in het begin moet je die tussendoortjes daadwerkelijk plannen. Dus kijken wanneer je meestal honger krijgt, en een half uurtje eerder iets plannen. Je doorbreekt immers een gewoonte. En als je het niet plant, volg je blindelings je oude patroon.
Gewoontes veranderen
Maak heel concreet wat je anders gaat doen. Welke nieuwe gewoonte ga jij creëren? Wat ga je precies eten of doen op het moment dat je lekkere trek krijgt? En welke behoefte vervul jij eigenlijk als je snoept? Kun je daar een alternatief voor verzinnen?
En soms kun je een gewoonte behouden door haar te veranderen. Voordat ik afviel had ik bijvoorbeeld de gewoonte om ’s avonds (veel) te snoepen. Toen ik keek waar het echt om ging, ontdekte ik dat gewoon iets in m’n mond wilde hebben. Sabbelen op tictac was voor mij een prima alternatief voor het snoepen. De gewoonte van iets lekkers ’s avonds kon op deze manier blijven bestaan.
Omgaan met verleidingen
Dit kan een flinke uitdaging zijn. In mijn trajecten geef ik oefeningen waarmee je leert om stap voor stap minder gevoelig voor verleidingen te worden. Tot je dat geleerd hebt, helpt het om verleidingen zoveel mogelijk uit de weg te gaan. Dus om geen snoep in huis te hebben. En om het schaaltje pinda’s op de verjaardag even ergens anders te zetten.
Minder snoepen, verstandiger eten. Het gaat niet vanzelf.
Maar het kan wel. Door te leren wat jouw lastige momenten zijn en hier oplossingen voor te zoeken.
In een gratis proefles diep ik thema nog verder uit. Ik geef deze op de cursusmarkt van de Centrale Bieb Haarlem op zaterdag 1 september 2018. Ik vind het leuk als jij er ook bent.